Cần rút ngắn khoảng cách từ nhận thức đến hành động trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả
Song song với việc khai
thác các nguồn năng lượng sơ cấp để đáp ứng nhu cầu về năng lượng của nền kinh
tế và toàn xã hội, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả là một giải pháp
thiết thực giúp cải thiện hiệu quả của nền kinh tế, đồng thời giúp bảo tồn
nguồn năng lượng quốc gia, bảo vệ môi trường và giảm phát thải khí nhà kính,
đóng góp cho công cuộc giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu.
Nhận thức được những giá
trị đó, rất nhiều doanh nghiệp đã áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng
hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều doanh nghiệp triển khai các giải pháp tiết
kiệm điện một cách thờ ơ, đối phó, chưa thực sự quan tâm đến hiệu quả mà tiết
kiệm năng lượng mang lại cho doanh nghiệp.
Ông Trịnh Quốc Vũ - Phó
Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Bộ Công Thương đã có
những chia sẻ về vấn đề này.
Ông Trịnh Quốc Vũ - Phó
Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Bộ Công Thương
PV: Xin Ông cho biết tầm
quan trọng của việc tiết kiệm năng lượng trong bối cảnh như hiện nay?
Ông Trịnh Quốc Vũ: Tiết kiệm năng lượng đã và đang được coi là
những trụ cột quan trọng để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Đối với Việt
Nam, Đảng và Nhà nước ta đã xác định được tầm quan trọng của sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả từ rất sớm thông qua việc ban hành các khung pháp lý về
sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Cụ thể là luật Sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã được ban hành từ năm 2010, có hiệu lực từ năm
2011. Dưới luật thì có một hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật như các nghị
định của Thủ tướng chính phủ, thông tư của Bộ Công Thương và các bộ ngành cũng
được xây dựng và ban hành tương đối đồng bộ và kịp thời để thúc đẩy sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.
Bên cạnh đó, Chính phủ
cũng đã phê duyệt và tổ chức thực hiện những chương trình mục tiêu quốc gia,
Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả từ giai đoạn
2006 cho đến nay.
PV: Đến nay có thể nói
chúng ta đã có một hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật đầy đủ và kiện toàn
để thúc đẩy thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng lượng, trong đó, vai trò
tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp luôn được coi là trọng tâm. Điều này
được thể hiện như thế nào thưa ông?
Ông Trịnh Quốc Vũ: Vai trò của các doanh nghiệp trong việc
tiết kiệm năng lượng đã được quy định trong luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm
và hiệu quả, trọng đó tập trung vào các doanh nghiệp có quy mô lớn, các cơ sở
sử dụng năng lượng trọng điểm - đây là các cơ sở sản xuất công nghiệp, nông
nghiệp, đơn vị vận tải có tiêu thụ năng lượng tổng cộng trong một năm quy đổi
ra 1.000 tấn dầu tương đương (1.000 TOE) trở lên; các công trình xây dựng được
dùng làm trụ sở, văn phòng làm việc, nhà ở; cơ sở giáo dục, y tế, vui chơi giải
trí, thể dục, thể thao; khách sạn, siêu thị, nhà hàng, cửa hàng có tiêu thụ
năng lượng tổng cộng trong một năm quy đổi ra 500 tấn dầu tương đương (500 TOE)
trở lên.
Luật Sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả đã quy định những cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm
phải có trách nhiệm thực hiện các giải pháp để tiết kiệm năng lượng, nâng cao
hiệu quả sử dụng năng lượng. Cụ thể, cần xây dựng, thiết lập và duy trì hệ
thống quản lý năng lượng trong cơ sở và có trách nhiệm kiểm toán năng lượng ít
nhất 5 năm 1 lần dựa trên các giải pháp tiết kiệm năng lượng được đề cập trong
báo cáo kiểm toán năng lượng.
Ngoài ra, từ năm 2014
đến nay, Bộ Công Thương đã xây dựng và ban hành 07 thông tư quy định định mức
tiêu hao năng lượng cho các ngành công nghiệp trọng điểm, tiêu thụ nhiều năng
lượng bao gồm: ngành hóa chất, ngành thép, ngành sản xuất rượu bia, nước giải khát,
ngành nhựa, ngành sản xuất giấy, ngành chế biến thủy hải sản và ngành sản xuất
đường mía.
Trong giai đoạn sắp tới,
chúng tôi sẽ tiếp tục rà soát để hiệu chỉnh lại định mức tiêu thụ năng lượng
của các ngành này sao cho phù hợp với điều kiện phát triển của từng ngành. Đồng
thời, rà soát để xây dựng và kiện toàn hệ thống quy định về định mức sử dụng
năng lượng cho các ngành công nghiệp khác có tiềm năng tiết kiệm năng lượng.
PV: Ông đánh giá như thế
nào về ý thức tiết kiệm năng lượng và thực trạng sử dụng năng lượng của doanh
nghiệp trong thời gian qua?
Ông Trịnh Quốc Vũ: Về ý thức tiết kiệm năng lượng, qua công tác
kiểm tra giám sát thực thi các quy định về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả, chúng tôi thấy rằng ý thức chấp hành pháp luật về sử dụng năng lượng tiết
kiệm và hiệu quả của các doanh nghiệp nói riêng và của toàn cộng đồng nói chung
đã được nâng cao rõ rệt so với trước đây. Điều này thể hiện cụ thể qua các khảo
sát của Bộ Công Thương, theo đó, trên 90% người dân đã hiểu được lợi ích của tiết
kiệm năng lượng và đã nắm bắt được các giải pháp để tiết kiệm năng lượng. Nhiều
doanh nghiệp đã quan tâm, đầu tư công nghệ để tạo ra các sản phẩm hiệu suất
năng lượng cao giúp tiết kiệm năng lượng.
Tuy nhiên, thực trạng sử
dụng năng lượng của nhiều doanh nghiệp vẫn còn hạn chế. Mặc dù hầu hết các
doanh nghiệp đã nhận thức được về vai trò của tiết kiệm năng lượng, nhưng từ
nhận thức đến hành động vẫn còn có khoảng cách lớn. Bên cạnh đó vẫn còn không
ít doanh nghiệp thực hiện các quy định theo kiểu đối phó, chưa thực sự quan tâm
đến hiệu quả mà tiết kiệm năng lượng mang lại cho doanh nghiệp. Vì thế, tiềm
năng tiết kiệm năng lượng trong các ngành này vẫn còn rất lớn, vẫn còn khoảng
20-30%. Do đó, Bộ Công Thương chúng tôi vẫn còn rất nhiều việc phải làm để giải
quyết vấn đề này.
PV: Xin Ông hãy chia sẻ
cụ thể hơn về một số giải pháp Bộ Công Thương sẽ phải làm trong thời gian sắp
tới?
Ông Trịnh Quốc Vũ: Trong thời gian sắp tới, Bộ Công Thương chúng
tôi sẽ tập trung vào các giải pháp sau:
Giải pháp 1: Rà soát, xây
dựng và hoàn thiện các khung pháp lý về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả. Cụ thể là rà soát và kiến nghị một số nội dung để sửa đổi luật Sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Giải pháp 2: Tập trung
tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật tới các doanh nghiệp, các địa
phương trên toàn quốc. Phối hợp với Sở Công Thương các địa phương tăng cường
công tác kiểm tra, giám sát, thi hành các quy định của luật Sử dụng năng lượng
tiết kiệm và hiệu quả
Giải pháp 3: Thông qua
các nguồn lực của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả, tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực cho cán bộ các cơ
quan quản lý nhà nước tại địa phương và các cán bộ quản lý năng lượng tại các
cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm tại các doanh nghiệp. Tổ chức các khóa đào
tạo, tập huấn chuyên ngành về các giải pháp quản lý công nghệ trong tiết kiệm
năng lượng để giúp cho doanh nghiệp có thể áp dụng các sáng kiến, giải pháp,
nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng của doanh nghiệp
Giải pháp 4: Kiến nghị
với cấp có thẩm quyền để xây dựng và thực thi các cơ chế về tài chính, tạo điều
kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận được với các cơ chế tài chính ưu đãi, để đầu
tư vào các giải pháp công nghệ tiết kiệm năng lượng, thay thế các dây chuyền,
máy móc cũ bằng hệ thống máy móc hiện đại, hiệu quả sử dụng công nghệ cao hơn.
Với sự tích cực từ phía
các cơ quan quản lý, đặc biệt là sự nỗ lực và nhận thức của chính doanh nghiệp,
chúng ta tin tưởng rằng, hiệu quả sử dụng năng lượng trong các ngành công nghiệp
tại Việt Nam sẽ nâng cao trong thời gian tới.
Xin cảm ơn ông!
Tác giả: Tố Quyên
Nguồn tin: tietkiemnangluong.com.vn